Nhà văn Hồ Trường An nói về Ca sĩ NGỌC LAN

Nhà văn Hồ Trường An nói về Ca sĩ NGỌC LAN (trong Chân Dung Những Tiếng Hát, quyển 2, xuất bản 2001).

Từ mấy năm trước, Phan Sinh đã được đọc quyển sách trên của Hồ Trường An, nay tình cờ gặp lại ở thư viện nên PS xem kỹ lại phần nhà văn nói về Ngọc Lan và trích một số đoạn cho các bạn xem.

“Tôi không ngờ Lê Thao Chuyên là chị ruột của nữ ca sĩ Ngọc Lan. Tên tuổi cô em vang lừng hơn tên tuổi người chị, song cả hai vẫn có một lãnh vực riêng: Lê Thao Chuyên đi vào văn đàn bằng bước chân rón rén nhưng có những bậc thang để đưa cô leo lên cao. Còn Ngọc Lan dù mới bước vào nghiệp cầm ca mà đã được Tôn Hành Giả dạy phép cân đẩu vân để bay lên thật cao và lướt đi hàng vạn dặm trong cái chớp mắt!

Sau đó ít lâu, tôi lại nghe đồn Ngọc Lan bị mù mắt. Lại có tin hành lang, Ngọc Lan đã từ trần! Tôi thầm ái ngại cho số phận quá cay nghiệt mà hai chị em cô phải gánh chịu. May quá, vào năm 1998, Ngọc Lan cùng chồng cô chính thức họp báo cho biết rằng cô không mù, nhưng tầm nhãn quan của mắt bị yếu kém, tuy nhiên nhờ nhãn khoa trị liệu hiên đại mà mắt cô trên đà bình phục. Tôi thở một cái phào sung sướng. Thật ra, trước đó tôi cũng bị lôi cuốn theo tin đồn, in trí rằng cô bị mù vì mỗi khi chường mặt trên băng hình, mắt cô như chìm đắm trong cõi đen sâu nào đó và tận giếng mắt cô không loé lên một tia sáng nào. Đó là cặp mắt trong cơn mộng du, trong phút bị thôi miên đúng hơn.

Trước đây, tôi không nhớ vào năm nào và cũng không nhớ ở trong băng nhạc nào tôi được nghe Ngọc Lan hát bài “ Nửa Hồn Thương Đau” của Phạm Đình Chuơng (phổ thơ của Thanh Tâm Tuyền). Giọng cô chỉ thuộc loại bán kim thôi, nhưng khi lên cao thật ngọt, thật dầy cui và thật sang sảng. Một giọng hơi khàn và ấm nồng như quế nhưng âm vang ở chót đuôi tiếng hát lại lảnh lót. Trước đó, tôi nghe lũ bạn tôi bảo ngoài Thái Thanh ra, chẳng ai dám hát bài này chứ nói gì hát bằng Thái Thanh! Nhưng họ lầm! Ngọc Lan đã dám hát bài này và hát không kém T hái Thanh một ly nào. Thái Thanh có lối diễn tả hoa mỹ và cường điệu về mặt gây cảm xúc cho thính giả. Ngọc Lan có lối diễn tả thật ch ân phương đơn giản. Nhưng nhờ giọng cô có âm sắc đẹp và buồn tự bản chất nên cô không cần chơi fantaisie và cũng không cần thả giọng sướt mướt mà giọng hát vẫn thập phần quyến rũ! Ngọc Lan xài toàn giọng thật, không bao giờ dùng giọng mái. Sơn Ca dùng giọng mái từ đầu đến đuôi. Nhưng mà lạ thay cả hai đều có âm sắc ngọt ngào. Chỉ hơi phiền là Ngọc Lan ngân nga (sic) rất cừ khôi và rất thoải mái, trong khi đó..(bỏ 1 đoạn)…Riêng Ngọc Lan, cô có tới hai thứ khán thính giả: ngoài những khán thính giả của Thanh Tuyền và Sơn Ca, cô còn có loại khán giả sành điệu nữa! (HTA so sánh giọng hát ngọt ngào của Ngọc Lan với đường phổi, các loại đường và kẹo mạch nha ở Quảng Ngãi, quê hương của ông (dù ông lớn lên ở Vĩnh Long, miên Nam nước Việt)….Xin bạn nhớ cho chạy băng nhạc lẫn dĩa nhạc Ngọc Lan, dù cô không phải là dân xứ bạn nhưng bạn vẫn thấy cái âm sắc ngọt ngào của cô như đem về bạn toàn thể quê hương của bạn (HTA nói riêng với người dân xứ Quảng)…Sau đó, xin bạn đừng quên cho chạy băng nhạc, dĩa nhạc nào có tiếng hát của Ngọc Lan. Trong những giây phút ấy, tôi tin chắc rằng bạn có thể mở một chân trời giao cảm giữa tâm tư của bạn và tiếng hát ngọt lịm say sưa của người nữ danh ca có giọng hát ngọt tuyệt vời ấy!…

……Ngọc Lan có một vẻ đẹp não nùng. Cặp môi cô thật thanh tú, khi ngậm miệng thì đẹp, nhưng khi cô cười thì vẻ mặn mà trên khuôn mặt lạt phai đi ít nhiều, bởi vì cô cười hở lợi hơi nhiều. Tóc cô uốn theo thời trang xoắn xít như chùm rau “xà lách xoong”(cresson-crisp) không hợp với đài trán băng sương thông tuệ của cô, không hợp luôn với khuôn mặt tươi rạng của cô. Cô có vóc mình khá hấp dẫn, cặp giò khá dài và khá đẹp, có thể diện mini jupe để phô vẻ cao sang như ai! Ở sắc vóc của cô, nét căn bản vốn thanh tú nhưng cách phục sức trang điểm của cô lại phá thể để cho ra vẻ trẻ trung và theo kịp thời trang sát nút. Khuôn mặt cô hiền, sắc diện đoan trang. Nhưng trong ánh mắt và nét mỉm cười của cô như tiềm ẩn một chút buồn rười rượi nên ánh mắt như lạc lỏng và xa vắng, còn nét mỉm cười trở nên bâng khuâng man mác. Chính nhờ vậy mà cô đẹp một cách ý nhị! Ngọc Lan giống nhà văn nữ Nguyễn Thị Hoàng, chỉ đẹp đậm đà ở nét buồn buồn thật lãng mạn, cái đẹp mà nhà thơ Lưu Trọng Lư gọi là “Người em sầu mộng của muôn đời”(sic).

Trong băng hình Đêm Sài Gòn 2 của Trung Tâm ASIA với chủ đề “ Tác Giả& Tác Phẩm”, Ngọc Lan xuất hiện ở tiết mục đơn ca “Liên Khúc Mẹ”. Cô có mái tóc buông lơi xõa óng ả xuống vai, nhưng cô lại đội chiếc mũ đỏ. Cô mặc áo cụt tay và chiếc xiêm cùng một màu đen, khoác áo trấn thủ cũng màu đỏ để lấy bố cục chặt chẽ với màu chiếc mũ. Trông cô thật thiếu nữ đang xuân, thật tươi mát, dịu dàng. Cô hát giữa mấy cô đồng nữ áo trắng tạo nên một bức tranh thật thần tiên, thật thanh bình, gợi luôn hình ảnh một nàng tiên nga du xuân với các cô ngọc nữ…Ngọc Lan có đủ đường nét hài hoà ở thân vóc để trở nên một phụ nữ sexy. Nhưng khuôn mặt cô hiền quá! Cô chỉ đến với khán thính giả bằng hình ảnh một bông hoa cẩm chướng đẹp tươi thắm dịu dàng mà thôi. Cộng với giọng hát ngọt ngào, cô tạo nên một ấn tượng khả ái thật bền bĩ trong tâm tưởng của họ suốt mười mấy năm qua…”

PS đã lược bỏ một số đoạn mà HTA đã nói về sự quen biết của ông với nhà văn nữ Lê Thao Chuyên (mất năm 1993) và về những di tích, thắng cảnh, đặc sản, những nhà thơ, bài thơ nổi tiếng ở xứ Quảng, quê hương của ông. Cũng lược bớt một đoạn mà PS nghĩ rằng người được ông so sánh với Ngọc Lan phải buồn, cũng như bỏ đoạn mà ông tả mái tóc NL trong bản “Kiếp Đam Mê” trông như “ những chùm rắn, những vòng xoắn, những chùm lạp xưởng, những…” . Có nhà phê bình gọi lối viết văn của ông là “ bà già trầu”, nhưng dù sao đi nữa PS thấy ông cũng đã khen ngợi Ngọc Lan nhiều, chỉ một hai chỗ có “ dính chút trầu” cũng không đến đỗi nào! Thật ra, PS có xem lại các tấm ảnh của Ngọc Lan, chỉ có một hai tấm là cô có mái tóc như ông nói thôi, còn đa số thì bới hay chải bồng bềnh trông như Dalida, rất đẹp và gợi cảm. PS đưa bài này lên iLoveNgocLan.com cho các bạn xem và cũng như một cử chỉ xoá bỏ những thành kiến về ông qua bài viết này mà PS đã có khi đọc vội vã mấy năm trước.

( Melbourne, một đêm tháng 8/07.) Phan Sinh.